Rumunija započinje novu fazu osavremenjivanja školsko-borbenih aviona IAR-99 i višenamenskih transportnih helikoptera IAR-330 Puma. Izraeska kompanija Elbit Systems objavila je prošle nedelje da je od rumunskog ministarstva nacionalne odbrane dobila 4 ugovora za pakete opreme kojima će biti modernizovane pomenute rumunske letelice. Tri ugovora odnose se na helikoptere Puma, jedan na avione IAR-99, i obuhvataju integrisanje nove optoelektronske opreme, opreme za elektronsko ratovanje i opreme za letenje u noćnim, složenim i lošim meteo uslovima.
Kako se navodi, jedan od ugovora podrazumeva da u narednih godinu dana na helikoptere IAR-330 rumunske mornaričke avijacije Elbit Systems integriše svoj optoelektronski sistem SPECTRO XR koga proizvođač reklamira pre svega kao višenamenski sistem za izviđanje, osmatranje i prikupljanje obaveštajnih podataka (ISTAR – Intelligence, Surveillance, Target Acquisition and Reconnaissance).
Drugi ugovor odnosi se na integrisanje i instalaciju sveobuhvatnog sistema za elektronsko ratovanje (Electronic Warfare – EW) na 6 helikoptera IAR-330 Puma, sa opcijom za još 6 letelica. EW sistem obuhvata signalizator rararskog ozračenja (RWR), signalizator laserskog ozračenja (LWS), sistem za upozorenje o prisustvu infracrveno samonavođene rakete (IR MWS) i sistem za preduzimanje protivmera (Counter Measure Dispensing System – CMDS). Paketi opreme će biti dostavljeni rumunskom podizvođaču zaduženom za integraciju, a ugovor je nastavak narudžbine ovih sistema koji su već instalirani na druge platforme oružanih snaga Rumunije. Rok za realizaciju ugovora je tri godine.
U trećem ugovoru koji treba da bude završen u roku od dve godine, takođe se nalazi oprema za helikoptere IAR-330. Tu su sistem za prikaz i praćenje na kacigi pilota HDTS (Helmet Display and Tracking System), optoelektronski sistem SPECTRO XR, i paket koji obuhvata prikazivače, digitalne mape i izviđačke sisteme. Posebno se ističe Elbitov sistem BrightNite za letenje u složenim uslovima, lošem vremenu kao i noću, a pomenuti sistemi će biti isporučeni firmi IAR Brašov koja će ih postaviti na rumunske helikoptere Puma u varijanti za traganje i spasavanje.
Prema četvrtom ugovoru, Elbit Systems će za nadogradnju rumunskih školsko-borbenih aviona IAR-99, kompaniji Aviona Craiova isporučiti pakete napredne avionike, virtuelni sistem za obuku, savremene donje prikazivače, gornji prikazivač (HUD), navigacioni sistem, sisteme za aktiviranje naoružanja. Kako se navodi, tako unapređeni IAR-99 omogućava efikasan prelazak rumunskih pilota na borbene avione, uključujući i F-16 koji se nalazi u sastavu rumunskog ratnog vazduhoplovstva. Ugovor treba da bude realizovan u naredne 4 godine, a iz Elbita napominju da je to nastavak saradnje sa Rumunijom u vezi aviona IAR-99 koji je započeo pre 25 godina prvim ugovorom za nadogradnju ovog tipa aviona.
iv
Ovo sto je uradjeno za IAR 99 , mozda treba kupiti od Elbita slican paket za Galeba . Zvuci razumno.
Tedy
@iv
Right. Galeb is a very similar aircraft.
The IAR-99 still has enough resources as trainer for the F-16. The F-16 program implementation is to be accelerated and today the Defence minister asked the permision to buy 186 Amraam and 299 Sidewinder X.
Srbofil
@iv
Sa velikom razlikom što Aviona Craiova i dalje postoji u jednom komadu i nije bombardovana, a fabrika koja je pravila Galeba ne.
Stojko
SuperGaleba treba poslati u istoriju a umesto njega kupiti neki drugi nov avion, kao sto je L-39NG ili slican. Kad smo vec omasili sve momente u kojima je trebao biti modernizovan, sad se definitivno ne isplati ulagati pare u to. Osim toga, pod utiskom visegodisnjeg Orla 2.0, Supergaleb 2.0 ne bi dosao na red za 10 godina.
Dragojlo
Mi ne mozemo kako treba ni da remontujemo Galeba….
Branko
Na Orla i Galeba i na razvoj naoruzanja za njih je za samo poslednjih 12 godina potroseno para koliko je tada, ili nesto kasnije, kostala eskadrila skolsko-borbenih aviona. Bilo kojih.
Todor
@Srbofil
Suoergaleb je sklapan u fabtici Soko u Mostaru. Ko je to bombardovao?
NBGd
Sta god da citam za modernizacuju vazduhoplovnih aparata… svuda Elbit Systems. Svaka im cast!
Iceman
Rumuni rade veoma dobar posao.Radili su i ranije sa modernizacijama MiG-ova,dok nisu dobili americke savremene avione i zapadne napredne helikoptere.Rumunija ce biti poput Poljske, jedna od najjacih evropskih vojnih zemalja.
Zicer
Iceman
Tesko da se Blok 30 moze nazvati savremen avion. A isto se moze reci i za ove helikoptere.
Ivan Užice
Savremen avioine??Još im je okusnica mig 21 a 2023 prelaze na četvrtu generaciju.Poljska će biti sila kada im stigne bare 100 F 35 do tada još f 16.Relano jedino ko vojno vredi u celoj Evropi je Francuska,možda i Engleska malo ostali su daleko od bilo kakve sile..
Branko
@Zicer
Mislim da su rumunski F-16 vec modernizovani na nivo priblizan bloku 50, a u planu je i druga faza modernizacije koja ce doneti i neke sisteme sa bloka 70. Plus mogu leteti jos oko 3500h. Nisu to losi avioni, narocito ako ih na kraju stvarno bude 3 pune eskadrile, ili oko 50 komada. A i ti helikopteri bice sasvim ok, a imaju ih oko 40, plus je u planu i nabavka novih borbenih i visenamenskih helikoptera. Ne naoruzavaju Ameri Poljsku i Rumuniju dzabe vec ovoliko godina, zajedno imaju 55 miliona i poslednja su barijera… Samo Rumuni su pored ovih letelica nabavili i proizvode Hermes 450, pa su kupili oko 1000 oklopnih vozila raznih profila sa 2000 spajka, plus Hermes i Patriot. To je odlican potez Amerike, prave rivalstvo izmedju Nemacke-Francuske i istocne Evrope. U buducnosti ce im se to sigurno isplatiti.
Great sturgeon
>> Tesko da se Blok 30 moze nazvati savremen avion.
Rumunija ih je dobila za recimo 12 miliona po komadu, vazduhoplovi se mogu leteti jos 10 godina i mogu se modernizovati. F-16 je i u toj staroj varijanti sa FBW, HOTAS, 2 displeja itd. svakako jos uvek savremen avion.
Njofra
@Zicer
Blok 30 nije tamo da glumi suvremen avion, blok 30 je tamo da na velikom broju primjeraka koje je Rumunjska nabavila, stotine pilota i tehnicara pređu na zapadnu tehniku. A nije niti da su za baciti… mislim da je cak bolje nekoliko eskadrila bloka 30, nego 8 komada novih…
Branko
@Veliki hirurg
Rumunski f-16 ce leteti mnogo duze od 10god. toliko mogu i neki od nasih migova da izdrze. Tehnicki, ako F-16 lete po 150h godisnje, sto je duplo vise od nasih migova, moci ce da lete jos 23 godine, a verovatno ce leteti manje od toga, tako da mogu docekati i 2050. godinu.
Iceman
@Zicer
Ovom tvojom recenicom potvrdjujes samo tvoje neznanje.Rumunija poseduje 19 aviona F-16 MLU verzija,nadogradnja na vise od Block 52 verzije koja je izuzetno mocna.Domet AESA radara je 350 kilometara na njima, koristi Link 16,digitalno mapiranje terena,EW sisteme i naoruzani su vazduh vazduh raketama dugog dometa AIM-120D.Ti rumunski F-16 mogu bez problema da potuku ruske SU-35.Plus poseduju modernizovane MIG-21 Lancer,to je najnovija i najbolja izraelska modernizacija rumunskih MIG-ova, bukvalno sve nove sisteme su im ubacili pocev od radara do komplet cele elektronike sa mocusnoscu koriscenja zapadnog naoruzanja.Takodje im stizu avioni tipa F-35B u vecem broju a narucili su i 39 aviona F-16 Blok 70.Reci sa Pumu da je los helikopter je potvrda da ne poznajes materiju uopste.Uz PVO sisteme Patriot 3 Rumunija je zemlja sa ozbiljnom vojskom.
Protivpozarni
Branko,
Odakle podatak da nase 29-ke lete 75 sati godisnje?
Zicer
Iceman
Domet radara 350 km?!? Toliko nije domet ni na bloku 70! A o tome da mogu da potuku SU35 su price za laku noc. A to sta ce dobiti videcemo.
Sto se tice Pume, dzabe sve kad je zmaj na izdisaju.
Petrovic Dusan
@zicer Ne zaboravite da je Su-35 avion koji nikad nije ostvario nijednu vazdusnu pobedu nad bilo kakvim zapadnim avionom.Jedino su rusili jos slabije sovjetske avione u Ukrajini.
Naprotiv, F-16 je vrhunski zapadni lovac,sa preko 60 realnih pobeda u pravom ratu.
Ako je gledati iz istorije vazdusnih duela, zapadni lovci su uvek vredeli vise, od 1945- danas, od Koreje preko Vijetnama, Egipta-Sirije-Izraela do Jugoslavije.
Ta cela porodica aviona Su-27 jos nije dosla u sukob sa zapadnim lovcima.
Verujem da ne vrede puno, i da ce padati lako,jer je Rusija slabija u nauci i tehnici od Amerike.
Miloš77
@ Petrovic Dusan
Sve sto si napisao za Su-35 mozes lepo da prepises za F-16 o kojem govoris. Pa i za ostale moderne efove. Svi su leteli progiv sitne ribe i tonuz podrske koalicija i avaksa.
Great sturgeon
@Iceman
Ja koliko sad vidim ti vazduhoplovi ce biti (ako vec nisu) apgrejdovani na do M6.5 sto znaci da ipak nece imati AESA radar koji dolazi sa M7.
https://www.f-16.net/f-16_versions_article2.html
Vlado
Rumunija je vojna sila regiona i sire.
Iceman
@Zicer
Blok 30?Gde procita to? Verovatno na Sputnik.Rumunija poseduje MIG-21 Lancer (izraelska nadogradnja i modernizacija), F-16 Block 52 koji je bolji od svakog MIG-29 i SU-35 jer kada bi se samo informisao o Bloku 52 ne bi pricao tako napamet da ti se smeju ljudi.Uskoro dobijaju i F-35.Sto se tice helikoptera za Super Puma da kazes da je los,potvrdjuje samo tvoje neznanje i to veliko…
Zicer
Mig 21 nikada ni sa ijednom modernizacijom ne moze prici Mig 29. Sto se tice modernizacije, prvobitni Blok 15 je modernizovan na blok 30, a samo kokpit na blok 50.
Tedy
Iceman,
Yup. Ro F-16s Tape 6 are, basically, Block 50 with consistent elements of Block 70, capable of delivering Amraam D and Sidewinder X2, JDAM and so on. It is perfectly capable of facing off any Su-27 upgrade. This on package with complete integration with the Patriot and the future air defence systems, as NASAMS. For now, it is quite enough until the F-35 will arrive.
Great sturgeon
>> Ro F-16s Tape 6 are, basically, Block 50 with consistent elements of Block 70
Block 70? Where did you get all that? All I can find about the topic indicates minor upgrades in the communication suite, GPS, IFF etc. For example in this article from 2020.:
https://www.janes.com/defence-news/news-detail/us-approves-f-16-upgrade-for-romania
Tedy
Great Sturgeon,
„M7.1 tape
Has the same set of updates as the European M6.5 tape.
M7.2 tape
Integration of the Northrop Grumman AN/APG-83 active electronically scanned array (AESA) radar Introduction of the latest AIM-120D missileIntroduction of AGM-158B Joint Air-To-Surface Standoff Missile Extended Range (JASSM-ER)39 more operational upgrades (more info needed)“
Except the Aesa radar, for now, the Ro F-16 Tape 6.6 has a lot in common with the Tape 7 Viper upgrade. It can deliver all the weapons in the Vipe’s list.
Tedy
Great sturgeon,
A tip. Follow the specific lot of Amraam every country is about to aquire. This will tell something about the capabilities of the delivering platform.
Miloš77
CONSISTENT ELEMENTS OF BLOCK 70 means compatibility, and not much more than that. I love Romanian F-16, but lets not get carried away. They the best F-16 for the buck and very capable to face all Su-27 variants, but not as capable as the best variant Su-35 with R-37M. Also Su-35 is being modernized to M version with goal to be equivalent and better n some AA capability as Block 70. But thats not in service yet. It is in progress though.
I see Romania and Serbia continuing to fly exercises together in peace time with all new aircraft coming to both countries.
Tedy
Great sturgeon,
In an friendly environment dominated by advanced sensors and fully integrated, an environment in which the Awacs is fully present, the aesa is not a game changer, for now, at least.
Tedy
Great sturgeon, the transitional stage was approached by adding the best capabilities with minimal, or adequated, costs, regarding the real challenges and the situation in a given perspective.
Great sturgeon
@Tedy
Thanks, is it „work in progress“ or the planes were already upgraded to M6.5?
>> In an friendly environment dominated by advanced sensors
Sure, but the Black Sea arena these days looks as friendly as the waters around Taiwan…
Tedy
Great Sturgeon, I guess Ro economic exclusion zone is well covered with advanced sensors and is far from being in Taiwan’s situation by various reasons…
Tedy
Milos 77, Without consistent elements of advanced ew, link 16, iff and more, all at the latest level, one can not integrate the platform in the system. This is true with the weaponry also. You can not deliver an Amraam D and other advanced weapons without consistent elements of advanced capabilities…
Ro and Serbian cooperation is very valuable for us also.
Miloš77
Galeb G-4 i IAR-99 su mi uvek bili lepi avioni i nekako iz iste familije. IAR-99 je po dizajnu tacno izmedju G-2 i G-4.
Ako ti zmajevi nemaju mnogo naleta onda bi remont i dobra modernizacija oposobila te avione da budu korisniji nego kad su bili novi zmajevi.
Sa druge strane, Alfa Dzet i Albatros mi se nikad nisu svidjali kao vojni avioni.
Markus1463
Svaka čast našim dragim komšijama i iskrenim prijateljima kroz sve vekove Rumunima! Racionalno i u skladu sa mogućnostima se oprema vojska, nikad iznad mogućnosti. IAR 99 je predivan aviona, sličan našem G4 i vredi iskoristiti sve resurse na tim avionima, uostalom kao i na IAR 330. Imaju pilote i mehaničare koji poznaju te letelice kao svoj džep i sigurno još ima dovoljno reusursa na istim, te i nema logike kupovati drugu tehniku u ovom trenutku.