Tokom vežbe “Vihor 2024“ RV i PVO baziralo svoje letelice i na aerodromu Dubinje kod Sjenice

Emisija „Dozvolite“ Radio televizije Srbije emitovana u subotu 27. aprila donela je dosta interesantnih informacija, pre svega kada je reč o združenoj taktičkoj vežbi sa bojevim gađanjem Vihor 2024, kojoj je i Tango Six prisustvovao.

Prilikom intervjua pripadnika Vojske Srbije, odnosno 98. vazduhoplovne brigade (vbr) RV i PVO, moglo se čuti da su vojni helikopteri tokom izvođenja ove vežbe bili bazirani i na aerodromu Dubinje kod Sjenice. Pored toga, na snimcima se vidi da su se na ovom aerodromu bazirale i vojne besposadne letelice.

Od helikoptera 98. vbr su na vežbi, kao što je Tango Six već preneo, učestvovale posade lakih naoružanih helikoptera GAMA, kao i desantno-jurišnih Mi-35M. Oba tipa nalaze se u sastavu 714. protivoklopne helikopterske eskadrile „Senke“ koja bi tokom ove godine mogla da u naoružanje primi i helikoptere Mi-35P kupljene od Kipra.

Osim GAMA i Mi-35M iz 98. vbr mogli smo da vidimo i naoružane helikoptere H145M iz 119. mešovite helikopterske eskadrile „Zmajevi“ koja je bazirana na vojnom delu aerodroma u Nišu. Izviđačko-borbene besposadne letelice (ili preciznije „daljinski pilotirani vazduhoplovi“, kako glasi zvanična RV i PVO klasifikacija) nalaze se u naoružanju 353. izviđačke eskadrile sa aerodroma Morava.

Do sada, barem zvanično, nije bilo poznato da RV i PVO Vojske Srbije aktivno koristi ovu vazduhoplovnu bazu. Aerodrom Sjenica (Dubinje) nalazi se istočno od Sjenice od koje je najbližom vazdušnom linijom udaljen je oko dva do tri kilometra, a njegova izgradnja je završena krajem 60-tih godina. Do najbliže administrativne granice sa Kosovom i Metohijom je oko 45 km, do granice sa Crnom Gorom malo manje od 20 km, do najbliže granice sa Bosnom i Hercegovinom nešto više od 50 km. Sve daljine takođe važe za najbližu udaljenost vazdušnom linijom.

Nadmorska visina aerodroma, koji po ICAO ima oznaku LYSJ, je 1.010 m, ima jednu betonsku poletno-sletnu stazu koja je dugačka 2.500 m i široka 30 m. Površina aerodroma je 160 hektara, a nekada je imao 27 hangara. U vreme bivše SFRJ bio je aerodrom operativnog razvoja za jedinice u vojnim vazduhoplovnim bazama Lađevci i Petrovac, i na njemu nije bilo stalnog prisustva RV i PVO.

Prema podacima Vojske Srbije (VS), NATO је 1999. godine 22 puta dejstvovao po aerodromu, i to sa 395 avio-bombi, među kojima su američke bombe familije Mk80 i BLU-107, zatim francuske Matra BGL 1000 i Durandal, kao i 18 američkih kasetnih bombi CBU-87 sa po 4.000 bombica BLU-87AB. Prema zvaničnim podacima VS, najmanje 7 posto bombica BLU-87AB nije eksplodiralo, što bi značilo da ih je na aerodromu bilo oko 300 neeksplodiranih.

Takođe, prema zvaničnim vojnim informacijama, deminiranje je započelo 2018. godine kada je tehničkim izviđanjem utvrđeno da je od 47,5 hektara, 27 hektara pod kasetnom municijom. Avgusta 2020. je procenjeno da je neeksplodiranim ubojnim sredstvima zagađeno 91,4% površine aerodroma, odnosno 1.383.700 kvadratnih metara.

 
Prema podacima iz različitih izvora, 1999. godine su na aerodromu uništena dva školsko-borbena aviona G-4 i 4 lovca-presretača MiG-21. Više od 20 godine nakon NATO agresije pristup aerodromu je bio neometan, na Jutjubu i društvenim mrežama su objavljivani video snimci i fotografije koje su napravili civili, a preko kojih se moglo videti da su u rejonu Dubinja okolni meštani čuvali stoku i seno. Na snimcima napravljenim u poslednjih par godina, vidi se da je dosta toga urađeno na raščišćavanju.